Fonds Podiumkunsten
Bij Fonds Podiumkunsten geloven we in een sector die mensen raakt, verbindt en optilt. Daar hoort ook eerlijk en solidair werken bij. De Fair Practice Code helpt ons daarbij: het is geen checklist, maar een kompas dat richting geeft aan hoe we met elkaar willen samenwerken in de podiumkunsten. De financiële ruimte voor producties en projecten is vaak beperkt. Dat zet eerlijke betaling en goede werkomstandigheden onder druk. Daarom is fair practice voor ons geen bijzaak, maar een uitgangspunt bij elke subsidie die we verstrekken. Het is een gedeelde verantwoordelijkheid van het Fonds en het veld: samen zorgen we voor eerlijke verhoudingen en duurzame samenwerking.
Iedereen draagt daar op zijn eigen manier aan bij – van individuele maker tot grote organisatie. Wat we van je verwachten hangt van verschillende zaken af: bijvoorbeeld of je een organisatie bent of een individuele aanvrager, en van het type subsidie dat je aanvraagt. Over het algemeen geldt dat we van een grotere organisatie meer verwachten dan van een kleinere, en dat een hogere subsidie meer verplichtingen met zich meebrengt dan een klein subsidiebedrag. Maar hoe groot of klein je aanvraag ook is: zorg voor eerlijke afspraken, respecteer het werk van anderen en denk na over de impact van je werkomgeving.
Vraag je subsidie aan voor een project? Dan kijken we of makers en betrokken professionals eerlijk betaald worden. Ben je een grotere organisatie? Dan verwachten we ook dat je actief werkt aan een veilige en respectvolle werkomgeving – en laat zien welke stappen je daarin zet.
Elke subsidieregeling is anders, dus lees die goed door voordat je aanvraagt. Twijfel je ergens over? Neem vooral contact met ons op. We denken graag met je mee. Want een sterke en eerlijke sector maken we samen.
Fonds Podiumkunsten
over de fair practice thema's
Werken aan fair practice
Theater, dans, muziek; het is er dankzij de inspanningen van podiumkunstenaars en de professionals die hen omringen. De ambities zijn groot, de inzet vaak grenzeloos, en de drang om te creëren niet te stuiten. Juist vanuit die bevlogenheid is het belangrijk oog te houden voor elkaars grenzen.
Fonds Podiumkunsten staat voor een professionele podiumkunstsector. Waarin fair practice de norm is: eerlijke betaling, een veilige werkomgeving en duurzame werkverhoudingen, We verwachten van aanvragers dat zij verantwoordelijkheid nemen voor een gezonde manier van werken – met ruimte voor de mensen die het werk mogelijk maken. Alleen zo bouwen we samen aan een sterke, toekomstbestendige sector.
Duurzaamheid
Duurzaamheid kent binnen de code Fair Practice Code verschillende vormen. In de kern gaat het om de vraag: hoe zorg je ervoor dat wat je vandaag ontwikkelt, ook op de lange termijn houdbaar en verantwoord is? Een te hoge belasting van medewerkers of middelen, zoals structurele werkdruk, ziekteverzuim of financiële tekorten, kan later gevolgen hebben voor de continuïteit van je werk. Tegelijkertijd kan een zorgvuldig opgezet project positief effect hebben op je zichtbaarheid, je bereik en de ontwikkeling van je praktijk.
Toezicht en transparantie
Goed toezicht is onmisbaar voor een professioneel functionerende organisatie. De ervaring leert dat daar waar fair practice onvoldoende wordt nageleefd, het toezicht doorgaans niet goed georganiseerd is. Daarom ziet het Fonds steeds scherper toe op de kwaliteit en inrichting van het toezicht binnen organisaties. Een professionele organisatie beschikt over een onafhankelijke en deskundig toezichthoudend orgaan - een raad van toezicht of bestuur – dat goed geïnformeerd is, voldoende tijd heeft voor zijn taak en zijn rol met zorgvuldigheid en betrokkenheid vervult. Familieleden of partners maken geen deel uit van het bestuur.
Daarnaast vinden we het belangrijk dat het toezicht divers is samengesteld, dat leden beperkte zittingstermijnen hebben en dat iedereen de eigen rol met betrokkenheid en verantwoordelijkheid invult.
Bij meerjarige regelingen kunnen organisaties ook kosten opnemen voor het versterken of scholen van hun toezichthouders of bestuurdersleden. Want goed toezicht groeit mee met je organisatie en draagt bij aan een sterke en duurzame sector.
Gezond en veilig werken
Een veilige en gezonde werkomgeving vraagt inspanningen op diverse gebieden, afhankelijk van het type project en de mensen met wie je werkt.
Laat in je plan zien hoe je daaraan bijdraagt. Bij fysieke gezondheid gaat het bijvoorbeeld om het reguleren van werkdruk of het voorkomen van extreme fysieke belasting. Bij sociale veiligheid denk je na over mogelijke kwetsbaarheden: werk je met jonge mensen, zijn er afhankelijkheidssituaties of ongelijke machtsverhoudingen? Dan zijn extra maatregelen nodig. Komen er in een project stunts of lichamelijke scénes voor, overweeg dan de begeleiding van een specialist of intimiteitscoach.
Beschrijf hoe je sociale veiligheid bewaakt en waar betrokkenen terecht kunnen als er sprake is van ervaren onveiligheid.
Bij kleinere projecten vervullen medewerkers meerdere rollen tegelijk, vanwege beperkte budgetten. Dat kan leiden tot hoge werkdruk en risico op overbelasting. Het Fonds kijkt hier kritisch naar, zowel vanuit het oogpunt van kwaliteit als zorg voor de betrokkenen.
Zichtbaarheid en erkenning
Artistieke uitingen van podiumkunstenaars zijn auteursrechtelijk beschermd. Dat geldt voor je eigen werk, maar ook voor het werk van anderen. Als je met creaties van anderen werkt, hoort daar toestemming én een eerlijke vergoeding bij. Fonds Podiumkunsten ziet dat dit onderwerp, vooral bij individuele makers en kleinere organisaties, nog niet altijd voldoende bekend is. Daarom vragen we aanvragers om zorgvuldig om te gaan met auteursrechten: erken het werk van anderen, wees transparant over gebruik en neem de kosten voor rechten op in je begroting. Ook belangrijk: noem in je plan geen namen van professionals, zoals acteurs of muzikanten, als je daarover geen afstemming met hen hebt gehad. Zo beschermen we niet alleen de rechten van makers, maar versterken we ook het vertrouwen en de professionaliteit binnen het veld.
Diversiteit en inclusie
Een eerlijk en solidair podiumkunstenveld kan niet zonder diversiteit en inclusie. Dat begint bij wie je bent als organisatie: wie zit aan tafel, wie krijgt de ruimte, en wie voelt zich welkom? Het gaat om meer dan wie er op het podium te zien zijn – het gaat ook om de rest van je team, je bestuur, je partners en je publiek. Binnen de fair practice code kijken we in het bijzonder naar de interne organisatie. Is je werving en selectie inclusief? Is er ruimte voor perspectieven die nu nog ondervertegenwoordigd zijn?
Diversiteit en inclusie zijn geen einddoelen, maar doorlopende processen die structureel verankerd moeten zijn in visie, beleid en praktijk.
Organisaties die hun werkomgeving toegankelijker willen maken voor medewerkers, kunnen hiervoor ook gebruikmaken van ondersteuningsmogelijkheden buiten het culturele domein. Denk aan subsidieregelingen vanuit sociale zaken, werkgelegenheid of volksgezondheid. Onderaan deze pagina zijn relevante links opgenomen. Initiatieven op dit onderdeel en de kosten hiervoor maken deel uit van jouw projectplan en projectbegroting (bij een projectsubsidie) of het ontwikkelingsplan van jouw organisatie (met name bij meerjarig ondersteunde organisaties). Zo wordt toegankelijkheid structureel meegenomen in de beleidsvoering.
Eerlijke vergoedingen
Achter elk podiumkunstenproject schuilt een wereld van voorbereiding, vakmanschap en toewijding. Makers, technici, organisatoren- allemaal dragen ze bij aan het eindresultaat dat het publiek te zien krijgt. Fonds Podiumkunsten vindt het belangrijk dat iedereen die bij een project betrokken is, eerlijk wordt betaald. Daarom vragen we aanvragers om duidelijkheid over hun tarieven en een reflectie op wat in de sector als fair pay wordt gezien.
We verwachten dat organisaties hun beloningsrichtlijnen actief uitdragen, bijvoorbeeld via hun eigen website. Zo bouwen we samen aan een sector waarin professionaliteit wordt erkend én gewaardeerd. Meer weten? Bekijk de links hieronder.
Eerlijke vergoedingen (fair pay) voor alle betrokkenen bij de projecten en organisaties die wij steunen, zijn voor het Fonds een vanzelfsprekend uitgangspunt. Aanvragers dienen helderheid te geven over de gehanteerde tarieven voor makers en medewerkers. Die vergoedingen moeten in verhouding staan tot het aantal gewerkte uren. We vinden het belangrijk dat aanvragers zich verhouden tot wat de sector beschouwt als fair pay (zie de links onderaan voor meer informatie hierover). In sommige regelingen is het vereist om de eigen beloningsrichtlijnen openbaar te maken via de website.
Professionele ontwikkeling
Fonds Podiumkunsten biedt verschillende regelingen die bijdragen aan de professionele ontwikkeling van podiumkunstenaars – zowel in artistieke als organisatorische zin. Voor makers aan het begin van hun carrière is er de regeling Nieuwe Makers. Muziekauteurs kunnen hun vakmanschap verdiepen via de Ontwikkelbeurs Muziekauteurs, en binnen de regeling Urban Projecten is ruimte voor opkomend talent binnen de brede urbancultuur. Organisaties die meerjarig ondersteund worden kunnen ontwikkelambities realiseren binnen hun meerjarige subsidie. Naast cultuursubsidies bestaat er ook andere ondersteuning bij het ontwikkelen en professionaliseren. Bekijk hieronder de links voor meer informatie en inspiratie.